Okçuluk için iyi bir yay ne kadar önemli ise, o yayın attığı okun daha da mükemmel olması gerektiği aslında çok daha önemlidir.
Günümüz anlayışına göre bir ok ateşli silahlardaki fişek (Mermi) çekirdeği gibi sarf edilen, harcanan bir
malzeme gibi algılansa da, o dönemlere göre bu anlayışın yanlış olduğu açıktır.
Şöyleki, atılan bir çekirdeğin geri alınıp tekrar atılabilmesi olanaksız görünse de, atış sonrası sağlam kalmış bir okun tekrar atılabilirliği kesindir.Okçulukta atılan okun zarar görme oranı çok düşüktür.
Bu sebeple filmlerde pek göremediğimiz, sarf malzemesi gibi kullanılan okların atıcısı tarafından yerlerden yada hedefinden (Düşman,av, vs..) çıkarılıp, tekrar tirkeşlere yerleştirildiğinden emin olabilirsiniz.Çünkü ok hele o dönemlerde çok daha kıymetlidir.
Bir okun hedefine düzgün bir şekilde varabilmesi için yapılanlar çok zahmetlidir.Kullanılan malzemenin kalitesi ve yapan ustanın yada modern makinelerin kusursuzluğu baş etkendir.
Günümüz malzemelerinin çok çeşitli olması ve üretim tekniklerinin kusursuzluğu aynen modern ok malzemelerine de kusursuzluk olarak yansımıştır.Kusursuz bir malzemeyle öğrenmek ve ustalaşmak hiç kuşkusuz çok daha kolaydır.
Karbon oklar,alüminyum,karbon alüminyum gibi kompozit oklar vs..gibi ok malzemeleri kusursuzluklarıyla okçuların hizmetine sunulmuştur fakat sınırları zorlamayan bir geleneksel okçu için malzemeler kısıtlıdır ve kusursuzluk oldukça zordur.
Mükemmel şaftlık bir ahşapta seçseniz(Ki bu bile ayrı bir problemdir) düzgün bir geometrik yapıda imal etmeniz şarttır.Bu imalat süreci tabiki eski yöntemlerle oldukça zor ve zaman alıcıdır ve geçmişte okların neden pahalı silahlar kategorisinde yer aldığını açıklar niteliktedir.
Günümüzde modern malzeme/imalat teknikleriyle mükemmel düzgünlükte ve ağırlıkta bir ok şaftı elde etmek mümkünken, eski malzeme ve tekniklerle bu iş çok çok zordur ve ustalarına da geçmişte büyük bir hayranlıkla bakılırdı.
Eskiler yapılan şaftın malzeme ve imalat kalitesi ne olursa olsun oku atmadan önce düzgün uçabileceğini anlayabilmek için bir test yöntemi bulmuşlar.Bu kontrol yöntemine de '' Okun çağına bakmak'' demişlerdir.İsterseniz o günlerin ifadelerine bir göz atalım;
''Ok için üstün çubuklardan yapılan okların menziline ve hedefine en iyi şekilde varmasına sebepdir'' ve '' Çağı yerinde olmalı'' gibi ifadeler bu kontrolün ne kadar önemli olduğuna dair önemli söylemlerdir.
Peki o zamanlarda bir okun çağına nasıl bakıyorlardı?
'' Sol elin baş ve orta parmak tırnakları ağız ağıza dayayıp, oku yeleğinin aşağısından tırnağın üzerine dayamalı, sonra temreni sağ el ayasının ortasına gelmek üzere baş ve orta parmaklarla yukarısından iplik iğini kıvırıp bırakıldığı zaman sağ el ayasının içinde temren dik ve doğru şekilde ne kadar hızlı ve ve çok dönerse o kadar eğrilikten kurtulmuş olmasına delildir.İşte buna ayıplardan kurtulup uzaklaşmış anlamında çağ derler. ''
Kani bey'in Telhis/Türk okçuluğu kitabındaki bu ifadeye göre, ok şaftının elle ve görsel kontrol metoduyla yapıldığı, ve kayıtlı herhangi bir mekanik aparatın kullanılmadığı görülmektedir.
Elle kontrol yerine bu iş için mekanik bir düzeneğin çok daha kullanışlı olacağını düşünerek aşağıda göreceğiniz Ok Çağı Kontrol Düzeneğini yada modern adıyla Ok Düzgünlüğü Test Düzeneğini tasarladım, imal ettim.
Bu alet geleneksel ve modern okçular için dahi önemlidir çünkü size oklarınızın ne kadar düzgünlükte olduğunu, iyi uçup-uçamayacağı hakkında bir fikir verir.
Oklarınız başlangıçta gayet düzgün imal edilmiş olsalar bile zamanla ve hatta tek bir atış sonrasında dahi (uğradığı eksenel darbe, kuvvetler dolayısıyla) eski düzgünlüğünü koruyamadığına şahit olabilirsiniz.
Antreman öncesi ve sonrasında oklarınızın düzgünlüğünü koruyup korumadığını kontrol edebilir, hangi oklarınızı atışa hazırlamanız gerektiğini tespit edebilirsiniz.
* Alet üzerinde minimum 5,5mm.ye kadar ahşap dahil, karbon ve alüminyum gibi modern ok şaftları da kullanılabilmektedir.
* Kullanım için iki düzeneği bir masa üstüne (tavsiye olarak) 20-25 cm.aralıklarla yerleştirdikten sonra okunuzu bilyalar üzerine yerleştirin ve şaftı parmaklarınız yardımıyla döndürün.Dönüş hareketi salkısız, eksen dışına taşmayacak şekilde olmalıdır.Salkı varsa okunuzun çağ'ı tam değil demektir.Bu kontrol size ayrıca düzeltmeniz gereken bölgeleri de işaret etmiş olur.
* Düzenek aynı zamanda bir çalışma masası yada tahta lataya monte edilebilmesi için civata deliklerine de sahiptir.
* Bu alet sadece şaftın değil, temrenin,yeleklerin(Tüyler) ve hatta gezin düzgün monte edilip edilmediğini de gösterecektir.Mesela temren çarpıksa çevirme esnasında yalpa yapacaktır.Tüylerden biri uzunsa eksenel bir yalpa hareketi yapacaktır, yapmanız gereken yanlışları düzeltmenizdir.
Ürünü kendim de dahil tüm okçuların yararına olacağını düşünerek imal ettim.Temin etmek isterseniz ''Satın Al'' linkini tıklayabilir, en altta bulunan ''Tüm ürünleri gör'' seçeneği ile de mağazamdaki diğer okçuluk ürünlerine bir göz atabilirsiniz.
Sevgi ve saygılarımla,
Mehmet A.Gölhan
